Λοιπόν πού θα απευθυνθούμε για πληροφόρηση? Οι μηχανές αναζήτησης παρέχουν πολύ περιορισμένες καλές πληροφορίες και πολλά βιβλία παρουσιάζουν τα τραπέζια αποκομμένα ή χρησιμοποιούν το ίδιο τραπέζι επανειλημμένα προκειμένου να κάνουν την φωτογράφηση ευκολότερη. Για περισσότερη πληροφόρηση θα πρέπει να σκάψετε λίγο βαθύτερα ή να διαβάζετε το περιοδικό Aiseki Kai.
Όταν εξετάσουμε την ιστορία των βάθρων παρουσίασης που χρησιμοποιούνται για τα suiseki, βλέπουμε ότι είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με την εξέλιξη της αισθητικής του bonsai και ότι έχουν εφαρμογή και σε αυτά πολλές από τις ίδιες αρχές του bonsai. Εξετάζοντας ιστορικά την παρουσίαση των λίθων, βλέπουμε ότι η χρήση των τραπεζιών έτσι όπως τα ξέρουμε σήμερα, δεν είναι αυτονόητη. Μάλλον βλέπουμε τις πέτρες να εκτίθενται περισσότερο σε suiban επάνω σε ράφια ή σε tokonoma. Τα bonseki συχνά ήταν εκτεθειμένα επάνω σε ένα κομμάτι φίνου υφάσματος. Μια μοντέρνα έκδοση αυτού του είδους επίδειξης παρουσιάσθηκε στην πρώτη έκθεση Genkokai που πραγματοποιήθηκε στο Daitokuji στο Kyoto (εικ. κάτω)
Εδώ ένα παλαιό bonseki εκτέθηκε επάνω σε ένα κομμάτι από μεταξένιο κιμονό που χρονολογείται στο μέσον της περιόδου Edo και τα δύο μαζί τοποθετήθηκαν επάνω σε ένα επίμηκες, μαύρο λακαρισμένο, κινέζικο βάθρο παρουσίασης
Καθώς ο ιαπωνικός πολιτισμός αναπτύσσεται, ειδικότερα στο τέλος της περιόδου Edo και στις αρχές της περιόδου Meiji, παρατηρούμε την χρήση ειδικών βάθρων με τον τρόπο που γνωρίζουμε. Μεγάλο μέρος από αυτά προέρχεται από την τελετή του τσαγιού και τον τρόπο ζωής literati, σύμφωνα με τον οποίο οι λόγιοι διατηρούσαν πέτρες εκτεθειμένες δίπλα ή κι επάνω στα γραφεία τους, ως έμπνευση για δημιουργία ποίησης, ζωγραφικής ή και απλά σαν κάτι ευχάριστο για να κοιτάζουν. Στην διάρκεια της περιόδου Meiji βλέπουμε μία έκρηξη στον πολιτισμό και ειδικά το bonsai υφίσταται μία μαζική αλλαγή, με εκθέσεις που διοργανώνονται σε ρεστοράν, μουσεία και ιδιωτικές κατοικίες. Γι’ αυτόν τον σκοπό, κάποιοι κατασκευαστές ερμαρίων αφιερώνονται στην δημιουργία βάθρων παρουσίασης bonsai και πολλά από αυτά στην συνέχεια φαίνονται κατάλληλα και για την παρουσίαση suiseki. Καθώς οι δύο αυτοί κόσμοι είναι πολύ στενά συνδεδεμένοι, πολλοί από τους επαγγελματίες του bonsaiκαι τους θιασώτες που παραγγέλνουν τα τραπέζια, παραγγέλνουν επίσης και τραπέζια για suiseki.
Ένας από τους πλέον φημισμένους κατασκευαστές τραπεζιών εκείνης της περιόδου ήταν ο HibinoIkkansai. Τα βάθρα του (εικ. κάτω) ήταν όμορφα κατασκευασμένα και ακόμη τα μιμούνται και σήμερα.
Κατασκευασμένο από ξύλο κινέζικης ροδιάς, 32x16.5x10.6
Ο Ikkansai είχε να παίξει έναν ακόμη μεγάλο ρόλο στην εξέλιξη μιας περίφημης πέτρας chrysanthemum, Hagaromo (εικ. κάτω)
Ο ιδιοκτήτης της πέτρας του παρήγγειλε να του κατασκευάσει μία βάσηdaiza και ένα βάθρο κι ο Ikkansai πέρασε μία ημέρα σκεπτόμενος και παρά την απίστευτη επιδεξιότητά του, το βάθρο ήταν απλά ένα συμπαγές κομμάτι από ξύλο κυπαρισσιού και την βάση daiza λεπτό και ταπεινό. Όλο αυτό δείχνει μια βαθιά αισθητική κατανόηση του τι είναι απαραίτητο προκειμένου να αποκαλύψει τα καλλίτερα χαρακτηριστικά μιας πέτρας και μπορούμε να δούμε ένα ξεκάθαρο συνδυασμό μεταξύ του τεχνίτη και του θιασώτη/λάτρη.
Στους άλλους κατασκευαστές τραπεζιών εκείνης της εποχής συμπεριλαμβάνονται ο Ogawa Yuzan (εικ. επάνω) ο οποίος κατασκεύαζε τραπέζια πολύ πιο κατάλληλα για suiseki λόγω της λεπτότητας και των διαστάσεών τους κι επίσης ο Katsuragi Kozan (εικ. κάτω) ο οποίος ανέπτυξε νέες τεχνικές προκειμένου να κατασκευάσει τραπέζια suiseki με την αναγκαία λεπτότητα.
Η λεπτότητα και η οπτική βαρύτητα μπορεί να είναι ένας από τους πλέον σημαντικούς παράγοντες στην επιλογή ενός βάθρου, αλλά επίσης πρέπει να μελετηθεί κι ένας μεγάλος αριθμός άλλων παραγόντων και είναι απαραίτητη η σαφής ιδέα της εικόνας η οποία θα δημιουργηθεί πριν καν ακόμη εξετασθεί το τραπέζι.
Ύψος : Μία εκτεταμένη παραθαλάσσια πέτρα απαιτεί ένα χαμηλό, εκτεταμένο βάθρο (εικ. κάτω),
ενώ αντίθετα μία πέτρα που αναπαριστά την κορυφή ενός βουνού να διαπερνά τα σύννεφα απαιτεί κάτι με λίγο μεγαλύτερο ύψος και χώρο κάτω από το τραπέζι (εικ. κάτω).
Αυτό είναι αρκετά λογικό κι ένα άλλο θέμα είναι επίσης το ύψος των τραπεζιών τα οποία χρησιμοποιούνται σε εκθέσεις (εικ. κάτω)
Οι παρουσιάσεις σε tokonomaγίνονται σε ένα προκαθορισμένο ύψος και πρέπει να τις βλέπεις από μία δεδομένη απόσταση, αλλά για επιδείξεις σε κάποιο ξενοδοχείο π.χ. Holiday Inn δεν ισχύει το ίδιο.
Συνδυασμένες με το ύψος είναι οι άλλες δύο διαστάσεις, το πλάτος και το βάθος. Για μία επιμήκη/εκτεταμένη πέτρα τύπου vista, όπου κοιτάζουμε θέλοντας να δημιουργήσουμε στο μυαλό μία σκηνή μεγαλύτερη απ’ ό,τι είναι η ίδια η πέτρα, δίνοντας περισσότερο αρνητικό διάστημα στην μία πλευρά, θα δώσουμε συγχρόνως και μία αίσθηση κατεύθυνσης κι αυτό είναι λιγότερο περιοριστικό των ενδεχομένων. Αυτό είναι παρόμοιο ως ιδέα με την τοποθέτηση μέσα σε suiban και συχνά μπορεί να χρησιμοποιηθούν σε συνδυασμό. Το αντίθετο μπορεί να είναι αληθές όταν κοιτάζουμε να επικεντρώσουμε την προσοχή στην πέτρα, για παράδειγμα μία πέτρα σε βάσηdaiza που απεικονίζει μία μορφή ή μια πέτρα πιο «μεταφυσική» που υποτίθεται ότι πρέπει να την κοιτάξουμε πιο βαθιά.
Χρησιμοποιώντας μία μικρότερη επιτραπέζια επιφάνεια, ειδικώτερα εάν είναι ανυψωμένη από το σύνηθες επίπεδο, θα επιτύχουμε αυτή την εντύπωση.
Άλλα ζητήματα που χρειάζονται μελέτη είναι η φυσική και οπτική βαρύτητα και η «αρρενωπότητα» της πέτρας (εικ. επάνω) ή η «θηλυκότητά» της (εικ. κάτω)
Και οι δύο αυτοί παράγοντες είναι ίδιοι αποτελεσματικά, μία βαριά πέτρα με οπτική και φυσική μάζα τείνει να είναι αρρενωπή και χρειάζεται ένα δυναμικό τραπέζι για να αντεπεξέλθει και οι πιο ντελικάτες πέτρες χρειάζονται ένα ελαφρύ βάθρο προκειμένου αυτό να μην υπερισχύει της πέτρας. Παρατηρείστε προσεκτικά την πέτρα και το τραπέζι ως προς την οπτική μάζα τους και δείτε ποιο από τα δύο κατέχει την μεγαλύτερη μάζα.
Τα διακοσμητικά σχέδια προσθέτουν στην οπτική έλξη που ασκεί ένα τραπέζι και αποσπούν την προσοχή από την πέτρα. Τέτοια σχέδια θα ταίριαζαν σε μία πιο δυναμική πέτρα ώστε να μπορεί να επιτευχθεί μια ισορροπία (εικ. κάτω)
Στην ιαπωνική αισθητική, η επισημότητα/τυπικότητα του υλικού καθώς και η καταλληλότητα αναλόγως της εποχής, είναι παράγοντες που λαμβάνονται υπ’ όψιν. Μαύρα, λακαρισμένα υλικά θεωρούνται ότι βρίσκονται στο ύψιστο επίπεδο επισημότητας/τυπικότητας και ακατέργαστα, με φυσική όψη υλικά βρίσκονται στο κατώτατο της κλίμακας.
Αυτό το συγκεκριμένο είναι πολύ δύσκολο να χρησιμοποιηθεί αποτελεσματικά με το suiseki
Θα πρέπει επίσης να ταιριάζει και η εικόνα της πέτρας, εάν δηλαδή έχει μία πολύ τυπική ή άτυπη εμφάνιση. Όσον αφορά στα υλικά, τα βάθρα από μπαμπού χρησιμοποιούνται γενικά μόνο το καλοκαίρι, ενώ σκουρόχρωμα υλικά που έχουν μία πιο βαριά εμφάνιση τα βλέπουμε περισσότερο στους κρύους μήνες.
Όπως πάντα, η ισορροπία είναι σημαντική, το να βρεθεί το σωστό μέγεθος για την εικόνα που θέλουμε να παρουσιάσουμε είναι δύσκολο, αλλά εδώ βρίσκεται και η καλλιτεχνικότητα του suiseki. Δεν μπορούμε να αλλάξουμε την πέτρα, αλλά αλλάζοντας τα «εργαλεία» που την περιβάλλουν αλλάζουμε την εντύπωση που προσλαμβάνει ο θεατής.
Για όσους θέλουν να προχωρήσουν την εκτίμησή τους και την ευχαρίστηση που τους δίνει το suisekiσε ένα υψηλότερο αισθητικό επίπεδο, υπάρχουν πολλές δυνατότητες να αποκτήσουν το ιδανικό βάθρο. Ένα από τα μεγαλύτερα ζητήματα με την δυτική πρακτική τόσο του bonsai όσο και του suiseki, είναι η λογική του «Αυτό είναι το μόνο που έχω κι επομένως αυτό πρέπει να αρμόζει», μια στάση απέναντι στον τρόπο παρουσίασης. Αυτή η στάση είναι αποδεκτή για ένα περιστασιακό χομπίστα, όμως για εκείνους οι οποίοι έχουν αφοσιωθεί στην τέχνη κι επιθυμούν να δημιουργήσουν παρουσιάσεις υψηλότερης δυνατής ποιότητας, πρέπει να ληφθούν περαιτέρω μέτρα. Υπάρχουν σημεία πώλησης για την αγορά βάθρων στην Ιαπωνία και υπάρχουν κάποιοι δυτικοί ταλαντούχοι κατασκευαστές τραπεζιών που μπορούν να εργασθούν σε συνεργασία με τον πελάτη για να κατασκευάσουν εκείνο ακριβώς που χρειάζεται. Παρά το ότι αυτό κοστίζει σε χρήμα και χρόνο και προσπάθεια, δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για τους περισσότερους από εμάς να μη προσπαθήσουμε να φθάσουμε σε ένα υψηλότερο επίπεδο αισθητικής υπεροχής με τις παρουσιάσεις μας.
Πηγή : http://www.aisekikai.com/resources/April+newsletter+13.pdf
Απόδοση στα ελληνικά : Α. Π.