Αρχικά, κοιτάξτε προσεχτικά τις ρίζες και ελέγξτε αν φαίνονται γερές. Οι ρίζες που βρίσκονται στη βάση του κορμού θα πρέπει να εξαπλώνονται ομαλά και μακριά απ’ αυτόν (κάτι τέτοιο θα είναι λιγότερο εμφανές σε γιουνίπερους). Θα πρέπει να προσδίδουν μια αίσθηση σταθερότητας και να προσκαλούν τον θεατή να ακολουθήσει με το βλέμμα τη γραμμή του δέντρου, εστιάζοντας την προσοχή του στον κορμό. Οι καλές ρίζες οδηγούν τη ματιά του θεατή απ’ το έδαφος και προς τα πάνω!

Εάν οι ρίζες φαίνονται καλές, ξεκινήστε να εξετάζετε τον κορμό. Τα χαρακτηριστικά του κορμού που ψάχνετε εξαρτώνται, ωστόσο, από το στιλ του δέντρου. 

Παρ’ όλα αυτά, στις περισσότερες περιπτώσεις, ένας παχύς κορμός που σταδιακά λεπταίνει προς την κορυφή, είναι ό,τι πρέπει για τη δημιουργία ενός όμορφου δέντρου. Εάν σκέφτεστε για ένα αυστηρά ανορθωμένο σχήμα, θα πρέπει να επιλέξετε έναν πολύ ίσιο κορμό, με μικρή ή καθόλου κυρτότητα. Εάν σκέφτεστε άλλα σχήματα, θα πρέπει να εξετάσετε και την «κίνηση» του κορμού. 

Προσπαθήστε να βρείτε έναν κορμό ο οποίος θα σχηματίζει ενδιαφέρουσες ή ασυνήθιστες καμπύλες, θα έχει μια αίσθηση κίνησης και ο οποίος θα σας προσκαλεί να τον εξετάσετε περαιτέρω. Ακολουθήστε την κεντρική γραμμή του κορμού μέχρι το ψηλότερο σημείο του (το πιο πιθανό να είναι η κορυφή του). Προδιαθέτει για κάποια φόρμα; Μοιάζει ήδη με δέντρο; Μπορείτε να δείτε ένα μελλοντικό δέντρο μέσ’ από την εικόνα του φυτού; 

Έπειτα ακολουθήστε τη δομή των κλαδιών. Τα περισσότερα φυτά στα φυτώρια δεν προορίζονται για μπονσάι, θα χρειαστεί λοιπόν να ψάξετε για φυτά με χαμηλά χοντρά κλαδιά και πιο λεπτά καθώς ανεβαίνουμε. Αυτά τα κλαδιά θα διαμορφώσουν την κεντρική δομή του δέντρου σας. Προσπαθήστε να φανταστείτε πώς θα προσαρμόσετε και θα εξισορροπήσετε την κίνηση του κορμού. 

Σ’ αυτό το σημείο, πρέπει να κλίνετε προς κάποια φόρμα. Μήπως κάποια συγκεκριμένη ταιριάζει σ’ αυτό το δέντρο; Μπορείτε να διακρίνετε ένα «ανεμοδαρμένο» σχήμα ή ένα κυρτωμένο; Βλέπετε κάτι σ’ αυτή τη μάζα από κλαδιά, βελόνες ή φύλλα, που οι άλλοι δεν μπορούν να δουν; Και πώς θα καταφέρετε να αναδείξετε καλύτερα το δέντρο;

Στην τελική φάση, εξετάστε το φυτό για να βεβαιωθείτε ότι είναι υγιές. Τραβήξτε το από το δοχείο του και αναζητήστε λευκές ινώδεις ρίζες –σημάδι της καλής υγείας και ανάπτυξής του–  γύρω από το χώμα. Το χρώμα των φύλλων του είναι καλό; Υπάρχουν «μάτια»; Γενικώς, το φυτό φαίνεται υγιές; 
Καθώς πειραματίζεστε όλο και περισσότερο, τα σημάδια της σωστής ανάπτυξης και της υγείας θα σας είναι πιο εύκολα αναγνωρίσιμα. Εάν υπάρχει υποψία ότι το δέντρο δεν είναι υγιές, προσπεράστε το. Για την πρώτη σας φορά (ή μία απ’ τις πρώτες σας φορές) στην αναζήτηση δέντρου προσπαθήστε να επιλέξετε κάποιο το οποίο θ’ αντέξει στην διαδικασία του κλαδέματος, του συρματώματος και της μεταφύτευσης που σκοπεύετε να κάνετε. 

Τα φυτά που επιλέγονται για μπονσάι θα πρέπει να έχουν ενδιαφέροντα φλοιό και ο κορμός τους να δίνει την αίσθηση της ωριμότητας. Συγκεκριμένα, ο κορμός θα πρέπει να έχει περιφέρεια, αλλά να είναι σε σωστή αναλογία με ολόκληρο το δέντρο και θα πρέπει σταδιακά να λεπταίνει προς την κορυφή. Υπάρχουν φορές που ένα ή δύο από τα κεντρικά κλαδιά θα πρέπει να μικρύνουν, έτσι ώστε να δοθεί έμφαση στην κάθετη γραμμή του κορμού και τελικώς μια ισορροπημένη εμφάνιση στον ίδιο τον κορμό.

Για να φανεί το δέντρο γηραιότερο, συχνά πρέπει ν’ αφεθεί εκτεθειμένο το άνω 1/3 της δομής του ριζικού συστήματος. Από οποιαδήποτε πλευρά του δέντρου, αλλά ειδικά από την μπροστινή, τα κλαδιά θα πρέπει να φαίνονται ισορροπημένα σαν να αρμενίζουν στον χώρο – δεν θα πρέπει να γέρνουν προς μία κατεύθυνση μόνο ή να έχουν «βαριά» κορυφή. Τα κλαδιά δεν θα πρέπει να βρίσκονται αντίθετα το ένα απ’ το άλλο με τις γραμμές τους να κόβουν οριζόντια κατά μήκος τον κορμό. Σ’ ένα μπονσάι, τα κλαδιά είναι αυτά που δίνουν διάσταση στο δέντρο και καθορίζουν τη φόρμα του. 

Ένα μπονσάι θα πρέπει να ‘χει εναρμονισμένη διάταξη κλαδιών, με ομοιόμορφα κενά. Τα όποια ψεγάδια είναι ορατά, όταν κοιτάμε από ψηλά ένα μπονσάι. Τα άνω κλαδιά δεν θα πρέπει να επισκιάζουν τα χαμηλότερα. 

Δεν είναι όλα τα φυτά κατάλληλα για μπονσάι. Για ν’ αναπαραγάγουμε μια ρεαλιστική ψευδαίσθηση ενός ώριμου δέντρου, όλα τα μέρη του ιδανικού μπονσάι –κορμός, κλαδιά, φύλλα, άνθη, καρποί, μάτια, ρίζες– θα πρέπει να είναι σε τέλεια κλίμακα με το μέγεθος του δέντρου. 

Φυτά κατάλληλα για μπονσάι είναι αυτά των οποίων τα φύλλα έχουν μικρό μέγεθος ή μπορούν να διατηρήσουν μικρό το μέγεθός τους, όταν μετατραπούν σε μπονσάι. Αντίθετα, φυτά με μεγάλα φύλλα θα φαίνονται δυσανάλογα. 

Και τώρα που έχετε επιλέξει το δέντρο σας, ποια είναι η επόμενη κίνηση;;; 
Μα φυσικά να το διαμορφώσετε!!!

Πηγή - Φωτογραφίες: 

http://www.mybonsai.gr/
http://forumbonsai.soforums.com/t1144-2011-11-eme-convention-de-bonsai-Asie-et-pacific.htm
http://www.bonsai4me.com/AdvTech/ATAcer%20palmatum%20Japanese%20Maple%20Bonsai%20page2.html
http://www.bonsai4me.com/AdvTech/ATDiospyros%20page2.htm
https://dupuich.smugmug.com/Bonsai/Development/JapaneseBlackPine/i-RsGQsx7/A