Οι “προμηθευτές” των στοιχείων αυτών κατατάσσονται σε ανόργανα, φυσικά οργανικά και συνθετικά οργανικά. Ανόργανα λιπάσματα παράγονται από τον άνθρωπο, ενώ τα οργανικά είναι υποπροϊόντα από κατάλοιπα φυτών ή ζώων. Συνθετικά οργανικά λιπάσματα είναι συνήθως χημικά προϊόντα που φτιάχνονται από τον άνθρωπο. 
Τα οργανικά λιπάσματα βελτιώνουν την σύνθεση του χώματος και αλλάζουν τα επίπεδα υγρασίας του. Τα ανόργανα λιπάσματα δεν επηρεάζουν σε μεγαλο βαθμο  τις εδαφικές ιδιότητες. Τα περισσότερα οργανικά λιπάσματα ελευθερώνουν θρεπτικά στοιχεία με αργό ρυθμό στο χρόνο, εξαρτώμενα από μικροοργανισμούς για την διάλυσή τους. Ελευθερώνουν τα στοιχεία με τόσο αργό ρυθμό ώστε είναι πολύ πιθανόν να υπάρχουν επαρκείς ποσότητες όταν το φυτό τις χρειάζεται περισσότερο. 

Παράγοντες που επηρεάζουν την απορρόφηση των θρεπτικών στοιχείων.

Ακόμα και με επαρκή ποσότητα θρεπτικών συστατικών στο χώμα, ξυλώδη φυτά μπορεί να παρουσιάσουν έλλειψη αυτών των στοιχείων. Αργιλώδη εδάφη απορροφούν περισσότερα θρεπτικά στοιχεία από τα αμμώδη.Φτωχά σε υγρασία εδάφη, pH του εδάφους και αερισμός του εδάφους, είναι παραδείγματα περιβαλλοντικών παραγόντων. Μπορεί όμως ένα είδος φυτού να παρουσιάζει stress σε ένα περιβάλλον, ενώ ένα άλλο είδος όχι. Για παράδειγμα, Αζαλέα και Ροδόδεντρο προτιμούν εδάφη τόσο όξινα στα οποία άλλα φυτά δεν μπορούν να επιβιώσουν. Taxodium distichum και Cephalanthus occidentalis μπορούν να μεγαλώσουν σε υγρές περιοχές που άλλα φυτά αδυνατούν. Επίσης, οι μικροοργανισμοί του εδάφους, ο συναγωνισμός από άλλα φυτά και η υγιεινή κατάσταση του φυτού, επηρεάζουν την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών.Επίσης, η υγρασία του χώματος είναι απαραίτητη για την διάλυση των στοιχείων, κάνοντάς τα πιο άμεσα διαθέσιμα στο φυτό. Χώμα όπως το αργιλώδες, κατακρατά περισσότερο νερό από ότι ένα αμμώδες.

Το pH του εδάφους μπορεί επίσης να επηρεάσει την διαθεσιμότητα των στοιχείων. Σε αλκαλικά εδάφη, ασβέστιο, φώσφορος και μαγνήσιο μπορεί να γίνουν ανεπαρκή για τα φυτά, και το μαγνήσιο μπορεί να γίνει τοξικό. Σε αλκαλικά εδάφη, φώσφορος, σίδηρος, βόριο, μαγνήσιο και χαλκός, μπορεί να γίνουν ανεπαρκή. 
Ο αερισμός του εδάφους είναι επίσης σημαντικός για την απορρόφηση των θρεπτικών στοιχείων. Εδάφη με περιορισμένο οξυγόνο μειώνουν την παραγωγή σακχάρων του φυτού, που με την σειρά του μειώνει την ενέργεια του φυτού διαθέσιμη για την απορρόφηση των στοιχείων.Τα φυτά απορροφούν θρεπτικά στοιχεία ταχύτερα όταν το χώμα είναι ζεστό και με βραδύτερους ρυθμούς όταν αυτό είναι κρύο ή όταν το φυτό βρίσκετε σε περίοδο διάπαυσης. Διάφοροι μικροοργανισμοί μπορεί να δεσμεύσουν τα θρεπτικά στοιχεία ενώ άλλοι τα μετατρέπουν σε αφομοιώσιμες μορφές. Μια τέτοια συμβιωτική σχέση μικροοργανισμού και φυτών είναι η μυκόριζα ή οποία μπορεί να βρεθεί στις ρίζες του φυτού. Τρέφονται από το φυτό ενώ παράλληλα επιβοηθούν την απορρόφηση του νερού και των θρεπτικών στοιχείων. Οι συμβιωτικές αυτές σχέσεις είναι πολύ θετικές κυρίως για τα φυτά που αναπτύσσονται σε εδάφη με έλλειψη αζώτου.

Η λίπανση συνήθως προωθεί την ανάπτυξη της βλάστησης του φυτού περισσότερο από την ανάπτυξη της ρίζας, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε ανισορροπία στην αναλογία βλαστός/ρίζα (shoot to root ratio). Επίσης μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση των αναγκών του φυτού για νερό, κάνοντάς το πιο ευαίσθητο σε περιόδους ξηρασίας. Με άλλα λόγια η λίπανση μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της ανθεκτικότητας των φυτών στην ξηρασία. 

Τα φυτά χρειάζονται επαρκή λίπανση για να αναπτύξουν βλάστηση. Ανεπαρκείς ποσότητες μπορεί να μειώσουν τον αριθμό και το μέγεθος των φύλλων, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε ελλιπή φωτοσύνθεση και επομένως σε ελλιπή ανάπτυξη. Η φωτοσύνθεση σε υπάρχοντα φύλλα είναι λιγότερο εξαρτώμενη από την λίπανση σε σχέση με αυτήν στα νέα φύλλα. Τα συμπτώματα ελλιπούς λίπανσης σε ήδη υπάρχοντα φύλλα μπορεί να μην φανούν εκτός αν υπάρξει έντονη έλλειψη θρεπτικών στοιχείων.

Πρακτικές και βασικοί κανόνες λίπανσης.

Η περίοδος λίπανσης αρχίζει στις αρχές της άνοιξης, μέχρι η θερμοκρασία να ξεπεράσει σε σταθερή βάση τους 25-28 βαθμούς και από τέλος Σεπτεμβρίου συνήθως όταν σταματήσουν οι ζέστες μέχρι τα πρώτα κρύα του χειμώνα. Ξεκινάμε με ένα ήπιο λίπασμα με βάση τα φύκια και συνεχίζουμε, είτε με ισορροπημένο λίπασμα, είτε με λίπασμα που έχει ανεβασμένο κάλιο και φώσφορο, ανάλογα με τις ανάγκες των δέντρων μας. (π.χ. ανθοφορία)

Η παρουσία φωσφόρου είναι απαραίτητη σε υπόστρωμα φτωχό σε οργανικές ουσίες.

Πριν την εφαρμογή λίπανσης πρέπει να ληφθεί υπόψιν αν το υπόστρωμα είναι ανεπαρκές σε θρεπτικά στοιχεία. Αν αυτό συμβαίνει, πρέπει να διαπιστωθεί αν αυτό οφείλεται σε έλλειψη θρεπτικών στοιχείων, ή σε περιβαλλοντικούς παράγοντες. Επίσης το είδος του υποστρώματος πρέπει να ληφθεί υπόψιν, καθώς και πόσο συχνά πρέπει να εφαρμοστεί μια λίπανση.  Άλλη συχνότητα σε ανόργανο και άλλη βεβαίως σε  οργανικό. Εξίσου πολύ σημαντικό είναι να επαναφέρουμε τα κατάλληλα επίπεδα ph με κάποιες μικροεπεμβάσεις.

Πρέπει να αποφεύγετε η εφαρμογή λιπάσματος γρήγορης αποδέσμευσης κατά το τέλος καλοκαιριού, καθώς μπορεί να προωθήσει την βλάστηση, η οποία μπορεί να καταστραφεί από έναν επερχόμενο παγετό. Αργής αποδέσμευσης λίπανση μπορεί να εφαρμοστεί κατά τη διάρκεια όλου του έτους. Γενικά, αργής αποδέσμευσης λιπάσματα πρέπει να εφαρμόζονται, εκτός αν υπάρχει ανάγκη για εφαρμογή λιπάσματος γρήγορης αποδέσμευσης.  Όπως στην περίπτωση επιθετικής λίπανσης σε 100% ανόργανο υπόστρωμα.

Δεν πρέπει να ξεπερνιέται η συνιστώμενη δόση της λίπανσης. Το αντίθετο μπορεί να οδηγήσει σε ασθένειες ή εντομολογικά προβλήματα, ή σε ‘κάψιμο’ της ρίζας.

Συμπερασματικά, κάθε περίπτωση λίπανσης πρέπει να εξετάζεται ξεχωριστά. Όλες οι λιπάνσεις πρέπει να βασίζονται σε εξέταση του εδάφους, στο είδος του φυτού και τις ανάγκες του.

Πηγή φωτογραφίας: http://bonsaitonight.com/